مقایسه تصویری تفاوت ابریشم طبیعی از مصنوعی فرش دستباف

استخراج ابریشم خام به واسطه کارگاه های کشت ابریشم انجام میگیرد، هنگامی که کرم ابریشم به حد کافی از برگ توت تغذیه کرد به دور خود پیله درست میکند و زمانی که بالغ میشود از پیله خود بیرون می آید و دوباره تخم گذاری میکند و این فرآیند بارها تکرار میشود. مهمترین و اصلی ترین بخش این کار، جمع آوری پیله های ابریشم است که آن ها را در یک ظرف میجوشانند و بعد از مدت کوتاهی که حرارت دید الیاف خام ابریشمی را از پیله ها به صورت تار بیرون میکشند. نخ هایی که از ابریشم بدست می آورند بسیار با کیفیت و درخشان است که در پارچه ها،فرش های دستباف و دیگر منسوجات بکار میبرند.

حال ابریشم مصنوعی یا Artificial Silk یک نوع الیاف مصنوعی است که از قیمت پایین تری برخوردار است همچنین به عنوان ابریشم بامبو هم میشناسند. برای اولین بار ابریشم مصنوعی در سال ۱۹۸۰ از فیبر سلولز توسعه یافته تحت عنوان Art Silk یا ویسکوز به بازار عرضه شد. در سال ۱۹۲۴ نام فیبر به طور رسمی در ایالات متحده به Rayon تغییر یافت، اگرچه مدتی نام ویسکوز در اروپا ادامه داشت و استفاده میشد، اما در صنعت این مواد را به عنوان ریون ویسکوز میشناسند.

فرش دستباف قم

با وجود اینکه ابریشم غیر طبیعی به طور کلی شبیه به ابریشم واقعی است اما هیچوقت جای نوع طبیعی آن را نمیگیرد زیرا فاقد خصوصیات و ویژگی های منحصر به فرد ابریشم اصلی است، فرش هایی که از ابریشم مصنوعی بهره گرفته اند بسیار ضعیف اند، رنگ و زیبایی خود را بعد از مدت کوتاهی استفاده از دست میدهند. این در حالی است که فرش ابریشم طبیعی سال ها عمر میکند و طراوت و جلای خود را برای همیشه حفظ میکند. خریداران ناآگاه و بی تجربه ممکن است این دو مدل را از یکدیگر تمیز ندهند اما شما میتوانید با انجام برخی از آزمایش های بسیار ساده فرش ابریشم طبیعی را از نوع تقلبی آن به سهولت تشخیص دهید.

به طور کل قبل از اینکه اقدام به خرید یک فرش تمام ابریشم و حتی گل ابریشم نمایید حتما با اطلاعات کامل به بازار فرش بروید، به عنوان مثال در کشور هند فرش هایی که با ابریشم غیر طبیعی بافته شده اند را به عنوان ابریشم خالص و واقعی با گواهی اصالت و تضمینی به فروش میرسانند. برای سال های بسیاری کشمیر در شمال هند منبع عمده برای هر نوع واقعی و مصنوعی شرقی بوده است.

البته لازم به ذکر است فرش های اصیل ایرانی مانند: فرش ابریشم قم ، فرش تبریز و فرش اصفهان و … از ابریشم تصنعی در فرش های دستباف خود استفاده نمیکنند ولی در نوع چینی،پاکستانی و ترکی ممکن است این موارد به وفور یافت شوند.

1. قسمتی از فرش را با دست خود مالش دهید ابریشم طبیعی باید در این حالت از خود گرما ساطع کند و به کف دست شما این گرما منتقل شود. این روش یکی از ساده ترین راه های ممکن برای تشخیص اصل بودن قالی ابریشم است.

2. در حالت دوم باید قسمتی از ابریشم را سوزاند شما باید از فروشنده درخواست کنید یکی از گره های پشت فرش را ترجیحا از قسمت کناری جدا نموده که بتوانید آن را بررسی کنید. (توجه داشته باشید گره ای را انتخاب کنید که با چند گره از همان رنگ احاطه شده باشد تا موقع اصلاح آن قسمت مشکلی پیش نیاید. در تصویر بالا مشاهده فرمایید)

فرش دستباف قم

تفاوت ابریشم طبیعی و مصنوعی

عکس بالا نشان میدهد ابریشم مصنوعی چگونه به شعله واکنش نشان میدهد. توجه داشته باشید چگونه فیبرها همچنان تیز و شارپ هستند و اثری از خاکستر شدن نیست (فلش بنفش)، اما (فلش زرد) نمایانگر این است که فیبرها به محض اینکه با گرما برخورد کردند کاملا شکسته و از نمونه جدا شدند.

اما همانطور که مشاهده میفرمایید در عکس بعدی انتهای فیبرهای ابریشم خالص، ذوب و جمع شده اند به این دلیل که ابریشم دقیقا همانند موی انسان بر اساس ماده پروتئین است و مانند هم از لحاظ ظاهر و بو در برابر سوزاندن واکنش نشان میدهند.

عکس زیر نمونه ای از فرش ابریشم قم است همانطور که قبلتر دیده بودید انتهای نخ ابریشم سیاه و یا به اصطلاح کز خورده است، همچنین به خاکسترهای کوچکی که از خود به جای گذاشته توجه کنید که این اتفاق در نوع مصنوعی آن رخ نمیدهد.

3. یکی از دقیق ترین روش هایی که میتوانید از این موضوع آگاه شوید و تفاوت پروتیین از سلولز یا پتروشیمی را متوجه شوید، در دمای اتاق ۱۶ گرم سولفات مس (CuSO4) در ۱۵۰ سی سی آب مخلوط کنید، ۸-۱۰ گرم گلیسیرین اضافه کنید و پس از آن هیدروکسید سدیم (NaOH)تا زمانی که یک محلول خالص بدست آید. درون این محلول یک قسمت کوچکی از نمونه ابریشم طبیعی را قرار دهید. این محلول باید ابریشم اصل را در خود حل کند اما در مورد الیاف دیگر مانند نخ،ریون و نایلون تغییری ایجاد نخواهد شد.